قبلا در مقاله ای جداگانه تحت عنوان قوانین کلی مربوط به رادیوگرافی عملیات پایپینگ در خصوص قوانین نانوشته ای که در کارگاه ها رایج است به نکاتی اشاره شده. توجه به این نکته ضروری است که همواره در عملیات تست‌های غیرمخرب، مباحث مربوط به هزینه کرد و یا روش‌های ارائه صورت‌وضعیت ازآنجایی‌که این موضوع مبلغ قابل‌توجهی را به خود اختصاص می‌دهند، دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است. ازاین‌رو تیم مدیر پروژه در مقاله‌ای کوتاه سعی بر روشن نمودن نحوه صورت وضعیت و هزینه تست NDT دارد.
نکاتی در خصوص صورت‌وضعیت و هزینه تست NDT
درصد وزنی
درصد وزنی عملیات تست غیر مخرب در قراردادهای پیمانکاران رادیوگرافی از 10 الی 15 درصد متغیر می‌باشد.
مبلغی که نزد کارفرما می‌ماند
تخصیص 15% از مبلغ واحد بهای سرجوش در قراردادهای پیمانکاران دست‌دوم پایپینگ، بدان معنا نیست که پیمانکاران جوش پایپینگ خود بایستی عملیات رادیوگرافی را انجام دهند، بلکه بدان معناست که زمانی کل مبلغ واحد بهای قراردادی جوش به آن‌ها تعلق می‌گیرد که جواب تست NDT سرجوش‌هایی که صورت‌وضعیت نموده‌اند، Accept باشد.
در راستای این مهم، 15% مبلغ واحد بهای قراردادی به ازای هر سرجوش، به‌واسطه عملیات رادیوگرافی و دریافت تأییدیه جوش سرجوش‌ها، نزد کارفرما نگاه داشته می‌شود.
تست NDT در سایت
پرداخت نهایی
اعمال قیمت کل سرجوش‌ها در صورت‌وضعیت و تأییدیه واحد کنترل کیفیت (QC) کارگاه در خصوص پیمانکاران دست‌دوم منوط به Accept شدن Result رادیوگرافی و یا هر نوع دیگر تست NDT می‌باشد.
در بعضی موارد دیده می‌شود که تأییدیه 100% سرجوش‌ها تنها منوط به ارائه 4 برگی جوش شده است (تنها تست VT موردتوجه قرارگرفته است) که این موضوع کاملاً اشتباه می‌باشد. چراکه همان‌گونه که عنوان گردید، تأییدیه نهایی تنها منوط به تأیید تست رادیوگرافی با التراسونیک و سایر تست‌های غیر مخرب می‌باشد.
تست VT: Visual Test
محل هزینه تست NDT
همواره هزینه اولین دفعه تست NDT اعم از رادیوگرافی و التراسونیک و … بر عهده کارفرما می‌باشد. (دقت کنید که منظور از کارفرما، مقام بالاتر پیمانکار جوش پایپینگ می‌باشد؛ بنابراین اگر درجایی عنوان می‌شود که پیمانکار دست‌دوم جوش پایپینگ، آن‌وقت منظور از کارفرما، پیمانکار دست‌اول کار است) حال اگر در اولین اجرای تست NDT، جواب تست سرجوش مثبت نباشد و مشکل به وجود آمده در Reject شدن سرجوش به‌واسطه مشکل در انجام جوش از سوی پیمانکار دست‌دوم باشد.
تمامی تست‌های مجدد و هزینه ناشی از اصلاح سرجوش، کاملاً بر عهده پیمانکار دست‌دوم جوش می‌باشد و از صورت‌وضعیت ایشان کسر می‌گردد. این موضوع بسیار مهم و دارای بار مالی محسوس می‌باشد که به‌هیچ‌عنوان نبایستی از دید واحدهای مربوطه در تأیید صورت‌وضعیت پیمانکاران جوش پایپینگ مغفول واقع شود.
تست MT: Magnetic Test در یک تانک
رادیوگرافی سرجوش‌های پنالتی
همان‌گونه که می‌دانیم، اگر جواب رادیوگرافی در خصوص سرجوشی Reject باشد، طبق قانون به سرجوش‌های دیگر پنالتی‌های رادیوگرافی تعلق می‌گیرد.
به‌عنوان‌مثال اگر رادیوگرافی شما در Line خاص برابر 20% باشد و شما طبق همین موضوع بایستی 50 سرجوش را رادیوگرافی نمایید، درصورتی‌که هر تست رادیوگرافی در این 50 سرجوش ریجکت شود، به ازای هر سرجوش ریجکت شده، سرجوشی دیگر خارج از محدوده این 50 سرجوش، بایستی رادیوگرافی شوند که به این سرجوش‌های مازاد بر 50 سرجوش اولیه، رادیوگرافی سرجوش‌های پنالتی گفته می‌شود.
در کنار موضوع گفته‌شده در بند قبل و تحقق شرایط آن، تمامی پنالتی‌هایی که از سوی کارفرما به‌واسطه Reject شدن سرجوش، به سیستم پیمانکار دست‌اول تحمیل می‌گردد، تمامی هزینه‌های آن بر عهده پیمانکار دست‌دوم جوش می‌باشد.
تست UT: UT - Ultrasonic Test
جمع‌بندی
با توجه به موارد ذکرشده و با پیش‌فرض اینکه اولین دفعه اجرای رادیوگرافی سرجوش، جواب Reject شده است، موارد ذیل خلاصه می‌شود:
هزینه اصلاح سرجوش در هر دفعه ریجکت شدن سرجوش (ریپیر گیری و کات اوت و …) بر عهده پیمانکار دست‌دوم جوش است.
هزینه رادیوگرافی‌های مجدد بر عهده پیمانکار دست‌دوم جوش است.
هزینه رادیوگرافی‌های پنالتی بر عهده پیمانکار دست‌دوم جوش است.
