تاکنون مقالات زیادی در دیسیپلین پایپینگ در وب سایت مدیر پروژه منتشر شده است اما در این مقاله در مورد نقشه ها و مستندات پایپینگ صحبت خواهیم کرد.

نقشه های دیسیپلین پایپینگ به شرح ذیل می‌باشد:

✔ Piping Isometric ✔    P&ID ✔       Piping Plan

Piping Plan

تمامی خطوط پایپینگ در این نقشه ارائه شده است.

به عبارت دیگر جانمایی خطوط پایپینگ در این مدرک مشخص می‌شود تمامی اطلاعات شامل EAST, NORTH, ELEVATION در این مدرک ارائه می‌گردد. توجه نمایید اطلاعات مربوط به کد ارتفاعی و لوکیت خطوط پایپینگ از روی نقشه‌های ایزومتریک نیز قابل برداشت می‌باشد؛ ولیکن استاندارد خوابانیدن لوله به روی استراکچر و هرگونه عملیاتی در سایت نیاز به کدهای نقشه خواهد داشت که بایستی از این مدرک استفاده گردد.

بنابراین در صورتی که تمام نقشه‌های ایزومتریک تکمیل باشد ولیکن شما مدرک پایپینگ پلن را نداشته باشید شما نمی‌توانید تقریباً عملیاتی مطلوب در جوشکاری سایت انجام دهید.

به عبارت دیگر این مدرک نشان‌دهنده و بیانگر کلیه تجهیزات، اسلیپر ها، پایپ رک‌ها و انواع نشیمنگاه فلزی و غیرفلزی لوله می‌باشد.

Piping Plan

در واقع این نقشه‌ها برش مقاطع جانبی و طبقاتی از دیسیپلین پایپینگ می‌باشند که دارای مقیاس هستند. (بر عکس P&ID که فاقد مقیاس است)؛ در این مدرک کل پلنت در بخش‌های کوچک نمایش داده می‌شود و محدوده بندی می‌گردد، یکی از ضروریات در جهت نمای جغرافیایی همین مدرک است تا جاییکه اگر نباشد نمی‌توان کار را بر روی رک شروع کرد (می‌توان اطلاعات کد و تراز و E,N,E را از آیزومتریک استخراج کرد ولیکن بسیار سخت و با اشتباه همراه است).

این مدرک دو حالت نرمال دارد:

• در کنار پلان، پلان دیگری موجود است: با خط‌چین نمایش داده شده و شماره Mach Line بعدی در آن ذکر شده است.
• در کنار این پلان، پلان دیگری موجود نیست: اصطلاح Battery Limit قید شده که به معنای پایان محدوده سایت می‌باشد.
  

  Piping and Instrument

Piping and Instrument Diagram (P&ID)

نقشه ارتباط کامل بخش پایپینگ با بخش‌های مکانیکال الکتریکال و ابزار دقیق را به نمایش می‌گذارد. توجه نماییم تمامی تست پکیج‌های پایپینگ از روی این نقشه تدوین می‌گردد به عبارت دیگر مهم‌ترین مدرک که در فاز مهندسی پایه و دیتیل تهیه می‌گردد نقشه‌های P&ID می‌باشد. تمامی تجهیزات مکانیکال اعم از ثابت و روتاری و نیز تمام تجهیزات ابزار دقیق و الکتریکال در این نقشه ارائه شده است.

به عبارت دیگر این مدرک نقشه‌ای شماتیک از کلیه تجهیزات فرآیندی و غیر فرآیندی ناحیه‌ای از یک واحد صنعتی است که نحوه ارتباط کلیه تجهیزات به یکدیگر، جهت‌های جریان، نحوه کنترل جریان‌ها و سایر پارامترهای کنترلی در آن ارائه شده است.

این مدرک مورد استفاده تمامی دیسیپلین‌های دیگر نیز قرار می‌گیرد. این نقشه از نقشه بیسیک PFD استخراج شده و در اصل مرجع اصلی برای ایجاد نقشه‌های اجرایی بعدی می‌باشد.

این نقشه در زمان تست و عملیات فاز انتهایی دیسیپلین پایپینگ به شدت مورد نیاز می‌باشد. (توجه نماییم که نقشه بدون مقیاس و تنها شماتیک است) – جزء مدارک مشترک برای دو دیسیپلین پایپینگ و ابزار دقیق است.

Equipment List خاص هر P&ID که در آن کلیه شیرآلات اعم از معمولی و کنترلی – کلیه اجزای ابزار دقیق مانند: Level Switch ,Level Transmitter ,Flow Meter ,Flow Transmitter در آن مشخص است.

Piping Isometric

این مدرک مهم‌ترین اسناد در مهندسی کارگاهی می‌باشد. تمامی اکیپ‌های اجرایی پایپینگ به وسیله این مدارک عملیات برشکاری فیت آپ و جوش را انجام می‌دهند. نسخه کاملی از نقشه‌های ایزومتریک همواره باید در واحد اجرا موجود باشد.

به عبارت دیگر مهم‌ترین، اجرایی‌ترین و کامل‌ترین نقشه برای اجرای عملیات پایپینگ، نقشه‌های آیزومتریک می‌باشد. MTO متریال پایپینگ، مشخصات فنی، اطلاعات فشار تست و نیز مشخصات رنگ در کنار مشخصات فنی NDT در این مدرک گنجانده شده است.

Piping Isometric

در این نقشه سه بعدی بدون مقیاس که از روی پلان‌ها طراحی می‌شوند تمامی ابعاد و انداز طول مسیرهای خط – MTO – فشار تست – شماره پلان مربوطه – شماره P&ID مربوطه – سیال مورد استفاده در تست – درصد رادیوگرافی خط، عملیات تنش‌زدایی PWHT ,POST WELD HEAT TREATMENT, مکان ساپورت ها، کد رنگ و عایق، کد مشخصات مصالح و … مشخص شده است.

نکته: بخش‌های خط‌چین در آیزومتریک جهت شناسایی دو موضوع می‌باشد:

• جهت کمک به شناخت باقیمانده خط و رجوع به نقشه بعدی
• مواردی که اتصالات و یا اجزاء نقشه مربوط به گروه‌های دیگر اجرایی بالأخص ابزار دقیق می‌باشد.

که می‌بایست توجه نماییم که در هر دو این موارد MTO نقاط خط‌چین در نقشه ارائه نمی‌گردد.

مدارک و مستندات دیسیپلین پایپینگ به شرح ذیل می‌باشد:

✔ Insulation Specification ✔       Painting Specification ✔       Piping Material Specification (PMS) ✔      ISO List ✔       Line List ✔       Document List

✔ Piping Assembly Drawing ✔       Valve List ✔       Material List ✔        Table ✔     Hook up

مدارک و مستندات اصلی پایپینگ:

• (Piping Material Specification (PMS :مشخصات متریال پایپینگ، کدهای و کلاس‌های خط، جنس و ابعاد و سایز خط، نوع اتصالات (جوش، فلنج، چسب و رزوه)، مشخصات کامل فیتینگ ها، خوردگی‌های مجاز خط در آن مشخص است.
• Painting Specification: مشخصات سند بلاست و رنگ پایپینگ، ضخامت رنگ و سیستم رنگ، رال رنگ، مشخصات سند بلاست، شرایط محیطی و محدودیت‌های آن برای رنگ، تست رنگ در آن مشخص شده است.
• Insulation Specification: مشخصات عایق پایپینگ که بر اساس کلاس خط تعریف می‌شود – نوع عایق سرد و یا گرم در آن مشخص شده است
• Document List: لیست کامل و جامع مدارک اجرایی پایپینگ و ریویژن ها آن‌ها در آن مشخص شده است.
• Line List: لیست تمامی خطوط پایپینگ شامل شماره خطوط و دما و فشار بهره‌برداری و طراحی و تست، نوع تست (آب، روغن، هوا، نیتروژن) در آن مشخص‌شده است.
• ISO List: لیست تمامی نقشه‌های آیزومتریک در آن مشخص شده است.
• Material List: لیست تمامی متریال لنت و فیتینگ های مورد نیاز برای عملیات پایپینگ در آن مشخص شده است.
• Valve List: لیست تمامی شیرآلات پروژه در آن مشخص شده است.
• Piping Assembly Drawing: نشان‌دهنده جزییات ریز در نقشه پایپینگ همانند Vent و Drain های زیر ۲ اینچ می‌باشد.
• Hook up: نقشه مشترک پایپینگ و ابزار دقیق که شماره تجهیزات ابزار دقیقی که روی خطوط پایپینگ نصب می‌شود را نمایش می‌دهد؛ پیش‌نیاز نصب تجهیزات ابزار دقیق این مستند می‌باشد.
• Table: جدول انشعابات پایپینگ و نوع آن می‌باشد شامل تمامی رایز ها و پد و برنچ ها